รศ.นพ.ไชยยงค์ นวลยง ภาควิชาศัลยศาสตร์
หลังแต่งงานคู่บ่าวสาวอาจจะเคยเกิดโรคจากการมีเพศสัมพันธ์หลายครั้งในช่วงเวลาแห่งความหวานชื่น ที่เรียกว่า โรคฮันนีมูน ซิสไตติส (Honeymoon Cystitis)
เนื่องจากเป็นโรคที่เกิดเฉพาะสตรี แต่มีคุณผู้ชายมาเกี่ยวข้องเต็มๆ วิธีสังเกตอาการมีดังนี้
1.ขณะถ่ายปัสสาวะ มีอาการแสบบริเวณปลายท่อปัสสาวะ หรือบริเวณปากช่องคลอด
2.ถ้ามีภาวะกระเพาะปัสสาวะอักเสบร่วมด้วย ก็จะมีอาการปัสสาวะบ่อยทั้งกลางวัน กลางคืน ปัสสาวะแสบ ปัสสาวะขัด กลั้นปัสสาวะไม่ได้ ปัสสาวะแล้วรู้สึกว่าไม่สุดต้องไปปัสสาวะอีกแม้เพิ่งปัสสาวะเสร็จ
3.บางคนอาจจะมีอาการปวด หรือแสบบริเวณท้องน้อยร่วมด้วยทั้งตอนปวดและไม่ปวดปัสสาวะ
4.บางคนอาจถึงขั้นติดเชื้อแบคทีเรีย ถ้ามีภาวะกระเพาะปัสสาวะอักเสบร่วมด้วย
อาการเหล่านี้มีสาเหตุจากกลุ่มคน ที่มีกิจกรรมเพศสัมพันธ์ หรือลักษณะคล้ายๆ กันนั้นบ่อยครั้ง และหลายครั้งในเวลาอันสั้น นอกจากนี้ยังมาจากผู้ที่ดื่มน้ำน้อย ชอบกลั้นปัสสาวะนานๆ หรือผู้ที่เคยรับการผ่าตัด รวมถึงเคยรักษาด้วยการฉายแสงบริเวณกระเพาะปัสสาวะและอวัยวะเพศมาก่อน ตลอดจนผู้ที่มีภาวะภูมิต้านทานร่างกายต่ำกว่าปกติ
สำหรับแนวทางการรักษา เบื้องต้นควรจะพักกิจกรรมทางเพศในระหว่างที่มีอาการ หมั่นดื่มน้ำมากๆ เพื่อระบายเชื้อโรคบริเวณกระเพาะปัสสาวะ ท่อปัสสาวะออก (ถ้ามี) และถ้ามีอาการมาก ควรไปพบแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัยอย่างละเอียด ซึ่งมักจะต้องตรวจน้ำปัสสาวะโดยการเพาะเชื้อ หากพบว่าผิดปกติก็ต้องกินยาปฏิชีวนะ ทั้งนี้ ขึ้นอยู่กับแพทย์ผู้รักษา
อย่างไรก็ตาม โดยส่วนใหญ่แล้วถ้าดื่มน้ำมากๆ และพักกิจกรรมทางเพศก็จะหายเองได้ภายในเวลา 5-7 วัน แต่หากปล่อยทิ้งไว้และไม่ได้รับการรักษาอย่างถูกต้อง จะเกิดภาวะกระเพาะปัสสาวะอักเสบ และยิ่งถ้าติดเชื้อแบคทีเรีย ก็มีโอกาสสูงที่จะติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะส่วนบน เช่น กรวยไต หลอดไต ซึ่งมีผลต่อไตในระยะยาว หรืออาจเกิดการติดเชื้อเข้าสู่กระแสเลือดได้ ฉะนั้น จึงควรปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด โดยปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเสียแต่วันนี้โดย...
1.ดื่มน้ำมากๆ อย่างน้อย 8 แก้วต่อวัน
2.ดูแลความสะอาดบริเวณปลายท่อปัสสาวะและอวัยวะเพศ
3.มีกิจกรรมทางเพศอย่างเหมาะสม โดยหลังจากมีเพศสัมพันธ์ ควรไปปัสสาวะและทำความสะอาดบริเวณท่อปัสสาวะ รวมถึงอวัยวะเพศ
4.ไม่ควรกลั้นปัสสาวะเป็นเวลานานเกินไป
5.สังเกตพฤติกรรมการปัสสาวะของตนเองว่า มีการเปลี่ยนแปลงจากปกติที่เคยปฏิบัติหรือไม่ ภายหลังการเดินทาง โดยเฉพาะการฮันนีมูน
6.ตรวจสุขภาพประจำปีอย่างสม่ำเสมอ
ทำได้อย่างนี้ โอกาสกลับเป็นซ้ำคงยากแล้วครับ