มาชูปิกชู อินคา

คอลัมน์ รู้ไปโม้ด
น้าชาติ ประชาชื่น nachart@yahoo.com

ถึง น้าชาติ

เคยได้ยินชื่อมาชูปิกชูมานานแล้ว เห็นรูปแล้วอยากไปมากและอยากรู้ประวัติด้วยค่ะ

จาก น้องแป้ง

ตอบ น้องแป้ง

มา ชูปิกชู (Machu Picchu) หรือเมืองสาบสูญแห่งอินคา เป็นซากอารยธรรมโบราณของชาวอินคา ตั้งอยู่บนยอดของทิวเขามาชูปิกชู ในประเทศเปรู ที่ความสูง 2,350 เมตรเหนือระดับน้ำทะเล องค์การการศึกษา วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ หรือยูเนสโก ขึ้นทะเบียนมาชูปิกชูให้เป็นมรดกโลกในปี 2526 โดยยกย่องให้เป็น "สถาปัตยกรรมชั้นยอดหนึ่งเดียวของชาวอินคา"

ต่อมาในปี 2550 มาชูปิกชูได้รับเลือกให้เป็น 1 ใน 7 สิ่งมหัศจรรย์ของโลกยุคใหม่จากการลงคะแนนทั่วโลกทั้งทางอินเตอร์เน็ตและ โทรศัพท์มือถือ

มาชูปิกชูน่าจะสร้างขึ้นเมื่อคริสต์ศตวรรษที่ 15 โดยจักรพรรดิปาชากูตีของชาวอินคาในสมัยที่จักรวรรดิอินคารุ่งเรือง ครอบคลุมพื้นที่ 326 ตารางกิโลเมตร แต่ไม่มีใครรู้ถึงสาเหตุแท้จริงที่ทำให้ชาวอินคาละทิ้งมาชูปิกชูจนกลายเป็น เมืองร้าง นอกจากข้อสันนิษฐานว่าอาจเกิดโรคระบาดร้ายแรง เช่น ฝีดาษ จนต้องปิดเมืองถาวร แต่ไม่ได้มาจากการที่สเปนรุกรานอย่างแน่นอน เพราะมาชูปิกชูเป็นเมืองร้างก่อนหน้าที่ชาวสเปนจะรุกรานเปรูนับร้อยปี

ภาย หลังจักรวรรดิของชาวอินคาล่มสลายไปแล้ว 400 ปี นายฮิแรม บิงแฮม นักโบราณคดีชาวอเมริกันจากมหาวิทยาลัยเยล ค้นพบมาชูปิกชูโดยบังเอิญในปี 2454 เพราะชาวนาคนหนึ่งเล่าให้ฟังว่ามีซากเมืองโบราณอยู่บนภูเขาที่เรียกว่ามาชู ปิกชู (แปลว่ายอดเขาเก่า) เมื่อบุกป่ารกไปถึงยอดเขาก็เห็นที่ราบโล่งเตียนยาวหลายร้อยเมตร สุดทางมีกำแพงหินแกรนิตสีขาว มีวัชพืชขึ้นคลุมมิดและพบสิ่งก่อสร้างด้วยหินสวยงามประณีตมาก ทำให้คณะสำรวจแปลกใจมาก เพราะในยุคนั้นมนุษย์ยังไม่รู้จักเครื่องมือที่ทำด้วยเหล็ก แรง งานสัตว์ชักลากหรือแม้ แต่ล้อทุ่นแรง

สิ่งก่อสร้างรูปจัตุรัสซ้อน กันหลายชั้น มีทั้งโรงอาบน้ำ ลานกว้าง ท่อส่งน้ำ บ้านเรือน วัง และหมู่วิหาร อาคารต่างๆ สร้างขึ้นด้วยหินแกรนิตก้อนมหึมาโดยไม่ได้โบกปูน แต่ก้อนหินเหล่านี้ต่อเข้ากันได้พอดี แม้แต่ใบมีดก็แทรกผ่านเข้าไปไม่ได้ แต่ไม่พังลงมาแม้มาชูปิกชูตั้งอยู่บนเทือกเขาแอนดิสที่เสี่ยงต่อการเกิดแผ่น ดินไหวก็ตาม

ปี 2550 ดร.จอห์น เรนฮาร์ด นักโบราณคดีชาวอเมริกันสันนิษ ฐานว่าชาวอินคาคงสร้างมาชูปิกชูเพื่อเป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ มีทำเลเหมาะกับการเป็นศาสนสถาน เพราะมีภูเขาล้อมรอบและมีแม่น้ำอารูบัมบาไหลผ่าน อีกทั้งตั้งอยู่บนหน้าผาที่ดิ่งชันสูงถึง 600 เมตรจากฐานที่เป็นแม่น้ำอารูบัมบา นับเป็นยุทธศาสตร์ทางทหารที่ดีเยี่ยม เพราะหน้าผาสูงชันเป็นปราการป้องกันตามธรรมชาติได้อย่างดี

มาชูปิกชู แบ่งออกเป็น 2 ส่วนใหญ่ คือ ส่วนเมืองและส่วนเกษตรกรรม คาดว่ามีประชากรอาศัยประมาณ 1 พันคน มีโครงสร้างชนชั้นทางสังคม มีทั้งนักบวช ขุนนาง และกรรมกร ที่พักและที่ทำ งานของพวกขุนนางจะอยู่บนพื้นที่ที่สูงกว่าส่วนบ้านเรือนของชาวบ้าน

ด้าน ทิศตะวันตกของเมืองเป็นที่ตั้งของอินติอัวตานา หมายถึงเสาพันธนาการพระอาทิตย์ เป็นยกพื้นเตี้ยสร้างขึ้นง่ายๆ โดยมีเสาหินตั้งอยู่ มีวิหารสองหลังอยู่เบื้องหน้าอินติอัวตานา คือ วิหารตรีบัญชร และวิหารใหญ่ ที่สร้างขึ้นแบบง่ายๆ และไม่มีหลังคาคลุมเพื่อให้นักบวชเฝ้ามองสวรรค์ได้ตลอดเวลา